Home
Ortografia
Ortografia, to zbiór zasad rządzących pisownią danego języka. Nie posiada jej chyba tylko ta mowa, która w ogóle nie jest i nigdy nie była zapisywana. W przypadku języka polskiego, pierwsze słowa w nim uwiecznione, zaczęły pojawiać się jeszcze w średniowieczu, dominowała wówczas jednak nadal łacina. Pierwsze dzieła pisane tylko i wyłącznie po Polsku pojawiły się w epoce renesansu. Wówczas to, pojawiły się utwory takich wybitnych twórców jak Mikołaj Rej, Jan Kochanowski. W owym czasie narodziły się podstawy polskiej ortografii. Słowa, podobnie jak w przypadku wszystkich innych języków z Europy Zachodniej, oraz z obszaru obejmowanego przez religię katolicką, zapisywano alfabetem łacińskim. Pojawił się jednak pewien problem – wiele słów istniejących w polskiej mowie, nie miało swoich odpowiedników w alfabecie łacińskim. Konieczne było więc dopasowanie niektórych elementów nowego alfabetu do potrzeb zapisu. Początkowo starannie piszący w różny sposób radzili sobie z tymi kwestiami, z czasem jednak narodziła się poprawna zapisywana polszczyzna. Pierwszy znany traktat o polskiej ortografii, wyszedł spod ręki Jakuba Parkoszowica – rektora Akademii Krakowskiej, który wzorem pochodzącego z Czech Jana Husa, chciał unormować te zasady. Z czasem niektóre przyjęte przez niego normy uległy zmianie, księga ta jest jednak bezcennym świadectwem walki o równouprawnienie polskiego języka z łaciną, toczonej w połowie XV wieku. W języku polskim, powstały takie zlepki literowe jak: „rz”, „cz”, do niektórych liter dodano ogonki, kropki kreski: powstało „ą”, „ć”, „ś”, „ż”, „ź”, „ę”. W języku staropolskim, w różny sposób wypowiadano literę „h” (jako „h” dźwięczne lub bezdźwięczne). Bezdźwięczną literę „h” zaczęto więc poprzedzać literą „c”. Z czasem, w języku wszystkie „h” stały się bezdźwięczne. Dawna forma zapisu jednak pozostała. W języku polskim istnieją również dwa sposoby zapisu litery „u” („u” zwykłe i „ó” z kreską). Kiedyś, litera „ó” w niektórych wyrazach wypowiadana była bowiem jako dwa o. Z czasem wymowa się zmieniła, zapis jednak pozostał.
Mimo wszystkich wyjątków, ortografia języka polskiego nie jest jednak aż tak skomplikowana, jak na przykład ortografia niektórych innych języków z Europy Zachodniej. Większość słów w języku polskim czyta się tak jak się je pisze. W przypadku języka francuskiego, czy angielskiego wygląda to jednak zupełnie inaczej. Wpływ na takie ukształtowanie tych języków, miała przede wszystkim ich długa historia.